nadczynność tarczycy u dziecka forum

Nadczynność tarczycy jest zaburzeniem funkcjonowania gruczołu tarczowego, polegającym na nadmiernym wytwarzaniu kluczowych hormonów dla prawidłowej pracy organizmu. Okazuje się, że nadczynność tarczycy jest chorobą, która wiąże się z występowaniem wielu uciążliwych dolegliwości, a nieleczona może doprowadzić do poważnych Przeciwciała przyczyniają się do rozwoju choroby Gravesa-Basedowa. Łączą się wraz z receptorem dla TSH, co pobudza komórki pęcherzykowe do produkcji hormonów. W ten sposób rozwija się nadczynność tarczycy; przeciwciała stymulujące wzrost tarczycy (TGI, ang. thyroid growth stimulating immunoglobulins), obecne w wolu tarczycy; Niedoczynność tarczycy u dzieci podobnie jak u dorosłych wynika najczęściej z niedoboru hormonów tarczycy. Objawy niedoczynności tarczycy u dzieci to m.in. brak apetytu, łamliwe i wypadające włosy, przybieranie na wadze czy nadmierna senność. Nie wolno tego lekceważyć, gdyż chora tarczyca może doprowadzić do zaburzeń w rozwoju dziecka NADCZYNNOŚĆ TARCZYCY - DIETA: najświeższe informacje, zdjęcia, video o NADCZYNNOŚĆ TARCZYCY - DIETA; DIETA I NADCZYNNOŚĆ TARCZYCY.. Dieta przy wolu tarczycy. Ze wszystkich metod naturalnych to właśnie dieta ma największy wpływ na funkcjonowanie tarczycy, a w przypadku wola może skutecznie wspierać jego zmniejszanie. Najważniejsze, by to, co je się na co dzień, bogate było w mikroelementy pozytywnie wpływające na pracę gruczołu. Jack Daniels Single Barrel Preis Deutschland. Zaburzenia funkcji tarczycy u dzieci występują rzadziej niż u dorosłych. Mimo to stanowią bardzo istotny problem kliniczny ze względu na następstwa, które mogą powodować. Hormony tarczycy odgrywają ważną rolę na każdym etapie rozwoju dziecka, począwszy od wczesnego okresu płodowego. Wrodzona niedoczynność tarczycy jest objęta programem obowiązkowych badań przesiewowych prowadzonych w Polsce u wszystkich noworodków. Program obowiązkowych badań przesiewowych prowadzonycten wykrywa pierwotną wrodzoną niedoczynność tarczycy, ale nie pozwala na rozpoznanie niedoczynności wtórnej (podwzgórzowo-przysadkowej). Częstość występowania zaburzeń funkcji tarczycy rośnie wraz z wiekiem dziecka i jest największa w okresie dojrzewania płciowego. Po 10. zaznacza się też wyraźna przewaga płci żeńskiej. W tym czasie najczęstszą przyczyną dysfunkcji tarczycy jest autoimmunizacyjne zapalenie tarczycy. Prezentowany artykuł omawia najważniejsze zagadnienia związane z rozpoznawaniem i leczeniem zaburzeń czynności tarczycy u noworodków, niemowląt i dzieci do lat sześciu. Nadczynność tarczycy Definicja Nadczynność tarczycy (hipertyreoza) to zespół kliniczny spowodowany wzmożoną syntezą i uwalnianiem hormonów tarczycy, co prowadzi do wzrostu stężenia wolnej tyroksyny (fT4) i/lub wolnej trijodotyroniny (fT3). Tyreotoksykoza to zespół objawów związanych z nadmiarem wolnej tyroksyny (fT4) i/lub wolnej trijodotyroniny (fT3), których źródłem może być gruczoł tarczowy (nadmierna synteza lub nadmierne uwalnianie w przebiegu destrukcji miąższu tarczycy) lub zatrucie egzogenną tyroksyną (np. przedawkowanie leku) [1, 2].Częstość występowania U dzieci w wieku poniżej czterech lat nadczynność tarczycy występuje 1:1 000 000. Częstość występowania wzrasta wraz z wiekiem i osiąga szczyt w okresie pokwitania. Do 10. jest podobna u obu płci, w okresie dojrzewania dziewczęta chorują 4–5 razy częściej niż chłopcy [3, 4, 5].Przyczyny Główną przyczyną nadczynności tarczycy u dzieci jest choroba Gravesa i Basedowa (stanowi około 60–80% zachorowań) [3, 5, 6]. Jest to choroba autoimmunizacyjna spowodowana obecnością przeciwciał stymulujących receptor dla TSH (anty-TSH-R), co powoduje nadmierną syntezę i wydzielanie hormonów tarczycy. Choroba Gravesa i Basedowa częściej występuje u dzieci z innymi chorobami autoimmunizacyjnymi oraz u dzieci z dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku autoimmunizacyjnych chorób tarczycy [5]. Choroba Gravesa i Basedowa może współistnieć z cukrzycą typu 1, chorobą Addisona, bielactwem, toczniem rumieniowatym, reumatoidalnym zapaleniem stawów, miastenią, idiopatyczną małopłytkowością [7]. Zwiększoną częstość występowania opisano także u dzieci z zespołem Downa [8]. Ten sam mechanizm autoimmunizacji, który obserwujemy w chorobie Gravesa i Basedowa, jest przyczyną płodowo-noworodkowej autoimmunizacyjnej nadczynności tarczycy występującej u dzieci matek z aktywną chorobą Gravesa i Basedowa w ciąży lub matek po leczeniu radykalnym, u których utrzymują się przeciwciała anty-TSH-R mające zdolność do przechodzenia przez łożysko i stymulowania tarczycy płodu [5]. Przyczyny nadczynności tarczycy u dzieci [5]: Choroba Gravesa i Basedowa (najczęściej) Podostre zapalenie tarczycy Przemijająca autoimmunizacyjna noworodkowa nadczynność tarczycy pochodzenia matczynego Faza nadczynna przewlekłego limfocytarnego zapalenia tarczycy (hashitoxicosis) Tyreotoxicosis factitia (celowe spożycie preparatów L-tyroksyny) Indukowana jodem nadczynność tarczycy (nadmiar jodu, środki kontrastowe stosowane w radiologii, amiodaron) Aktywująca mutacja genu receptora dla TSH lub białka Gsα (zespół McCune-Albrighta) Wole guzkowe nadczynne (najczęściej pojedynczy guzek nadczynny, rzadziej wole wieloguzkowe) Zróżnicowany rak tarczycy przebiegający z nadczynnością (brodawkowaty, pęcherzykowy) Oporność przysadkowa na hormony tarczycy Gruczolak przysadki produkujący TSH (TSH-oma) Objawy W większości przypadków choroba Gravesa i Basedowa u dzieci przebiega z obecnością wola i tachykardią, często z towarzyszącą łagodną oftalmopatią. Rozpoznawanie Nadczynność tarczycy rozpoznaje się na podstawie wywiadu, badania klinicznego oraz badań laboratoryjnych. Najczęściej stwierdza się podwyższone stężenia fT4 i/lub fT3 z towarzyszącą supresją stężenia TSH (z wyjątkiem rzadkich przypadków TSH-oma i przysadkowej oporności na hormony tarczycy, kiedy stężenie TSH jest nieadekwatnie wysokie w stosunku do podwyższonych stężeń fT4 i/lub fT3). Rozpoznanie choroby Gravesa i Basedowa opiera się na potwierdzeniu obecności przeciwciał przeciw receptorowi dla TSH (anty-TSH-R) o charakterze stymulującym. Dodatkowo mogą występować także przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie (anty-Tg) i peroksydazie tarczycowej (anty-TPO). W badaniu USG tarczyca jest zwykle powiększona, hipoechogeniczna, niejednorodna ze wzmożonym przepływem [2, 7]. Leczenie W leczeniu nadczynności tarczycy u dzieci stosuje się tyreostatyki, jod promieniotwórczy i leczenie operacyjne. Lekiem z wyboru jest tiamazol. Ze względu na duży odsetek nawrotów po leczeniu tyreostatykiem, leczenie to jest zwykle wstępem do leczenia radykalnego. Wspomagająco w celu opanowania objawów klinicznych nadczynności tarczycy stosuje się β-blokery (propranolol) [5, 6, 7, 9]. Nadczynność tarczycy u płodu i noworodka Częstość występowania nadczynności tarczycy w ciąży wynosi 0,1–0,4% [10]. Najczęściej jest ona związana z chorobą Gravesa i Basedowa [5, 10]. Nadczynność tarczycy w ciąży jest niekorzystna zarówno dla matki, jak i dla płodu/noworodka. Kobiety ciężarne z nadczynnością tarczycy znajdują się w grupie ryzyka rozwoju zastoinowej niewydolności krążenia, nadciśnienia tętniczego, porodu przedwczesnego, stanu przedrzucawkowego oraz przełomu hipermetabolicznego w okresie okołoporodowym. Najważniejsze zagrożenia dla płodu/noworodka to rozwój płodowej/noworodkowej nadczynności tarczycy lub sporadycznie niedoczynności tarczycy pochodzenia ośrodkowego, niska urodzeniowa masa ciała, zwiększona częstość występowania wad wrodzonych (najczęściej układu kostnego: mikrokrania, kraniosynostoza, brachydaktylia), wole, niewydolność krążenia i obrzęki. Nadczynność tarczycy u matki wiąże się także ze zwiększonym ryzykiem wewnątrzłonowej śmierci płodu i zwiększoną śmiertelnością okołoporodową [11]. U 1–2% noworodków matek z chorobą Gravesa i Basedowa dochodzi do rozwoju autoimmunizacyjnej nadczynności tarczycy związanej z działaniem matczynych przeciwciał pobudzających receptor dla TSH mających zdolność przechodzenia przez łożysko. Objawy nadczynności tarczycy mogą pojawić się już w okresie płodowym. W rozpoznaniu pomocne jest badanie ultrasonograficzne (wole, tachykardia powyżej 160/min, przyspieszone dojrzewanie kości, zwiększona ruchliwość płodu) [5, 7, 11]. Do objawów noworodkowej nadczynności tarczycy należą: wole, tachykardia, niska urodzeniowa masa ciała, słabe przyrosty masy ciała, niepokój, pobudzenie psychoruchowe, wytrzeszcz, nadkomorowe zaburzenia rytmu, przyspieszenie wieku kostnego, przedwczesne zarośnięcie szwów czaszkowych, żółtaczka, hepatosplenomegalia, trombocytopenia, hipoprotrobinemia [5, 7]. Autoimmunizacyjna nadczynność tarczycy u noworodka związana z obecnością matczynych przeciwciał pobudzających receptor dla TSH ma charakter przejściowy, trwa zwykle 2–4 miesięcy i ustępuje wraz z zanikaniem przeciwciał anty-TSH-R w krążeniu dziecka. W przypadkach wymagających leczenia stosuje się tiamazol i wspomagająco propranolol [4, 5]. Rzadkimi przyczynami noworodkowej nadczynności tarczycy mogą być aktywujące mutacje genów receptora dla TSH lub białka Gsα. Defekty te mogą występować sporadycznie lub być dziedziczone autosomalnie dominująco. W tych przypadkach nadczynność tarczycy ma charakter trwały i wymaga leczenia radykalnego. Przyczyny te należy zawsze brać pod uwagę, w przypadku niemowląt, u których nadczynność tarczycy utrzymuje się po 4. [5, 7]. Konsekwencjami nadczynności tarczycy w okresie płodowym i/lub noworodkowym może być upośledzenie rozwoju intelektualnego związane z przedwczesnym zarastaniem szwów czaszkowych i małogłowiem [12]. Niedoczynność tarczycy Definicja Jest to zespół objawów związany z niedostateczną syntezą lub niedostatecznym działaniem hormonów tarczycy. Niedostateczna synteza hormonów tarczycy może wynikać z pierwotnej choroby tarczycy (pierwotna niedoczynność tarczycy) lub z zaburzeń w obrębie układu podwzgórzowo-przysadkowego (centralna/ośrodkowa niedoczynność tarczycy). Przyczyną niedostatecznego działania hormonów tarczycy może być ich nieprawidłowy transport do narządów docelowych lub defekt receptora dla hormonów tarczycy (zespół oporności na hormony tarczycy) [13].Wrodzona niedoczynność tarczycy W populacji noworodków rasy białej wrodzona niedoczynność tarczycy (WNT) występuje z częstością około 1:4000 urodzeń. WNT może mieć charakter trwały lub przejściowy [14]. Przyczyny wrodzonej niedoczynności tarczycy [7, 14, 15]: Pierwotna WNT Dysgenezja tarczycy (wady rozwojowe tarczycy, np. ektopia, aplazja, hipoplazja) Dyshormonogeneza (zaburzenia syntezy hormonów tarczycy związane z defektami enzymatycznymi lub receptorowymi) Podwzgórzowo-przysadkowa WNT Wady rozwojowe podwzgórza i/lub przysadki Uszkodzenia podwzgórza i/lub przysadki (np. poinfekcyjne, pokrwotoczne, związane z niedotlenieniem) Wielohormonalna niedoczynność przysadki uwarunkowana genetycznie Przejściowa WNT Noworodki matek z chorobą autoimmunizacyjną tarczycy z obecnością przeciwciał blokujących receptor dla TSH Polekowa związana ze stosowaniem u matki leków przeciwtarczycowych w ciąży Związana z nadmierną podażą jodu (amiodaron, jodowe środki kontrastowe, środki odkażające zawierające jod) Związana z niedoborem jodu w środowisku Najczęstszą przyczyną WNT na obszarach bez niedoboru jodu, do których należy także Polska, jest niedoczynność pierwotna spowodowana dysgenezją tarczycy. Stanowi ona około 90% przypadków WNT. W skali całego świata najczęstszą przyczyną WNT jest nadal niedobór jodu. Dyshormonogeneza może być związana z defektami enzymatycznymi, które mogą dotyczyć każdego z etapów syntezy hormonów tarczycy lub rzadziej z opornością tkanek obwodowych na hormony tarczycy (defekt lub brak receptora T3). Niedoczynność podwzgórzowo-przysadkowa występuje u około 5% dzieci z WNT i ma zwykle charakter łagodny. Przejściowa pierwotna WNT występuje znacznie rzadziej (1:11 000–1:40 000) i jest najczęściej związana z chorobą autoimmunizacyjną tarczycy u matki i przenikaniem przez łożysko przeciwciał blokujących receptor dla TSH [7, 14, 16]. Nieleczona lub rozpoznana z opóźnieniem WNT prowadzi do nieodwracalnego upośledzenia rozwoju umysłowego dziecka. Wielkość upośledzenia zależy od stopnia niedoboru hormonów tarczycy w okresie życia płodowego oraz od czasu trwania niedoczynności tarczycy po urodzeniu. Ważne jest wczesne postawienie rozpoznania i natychmiastowe rozpoczęcie leczenia (optymalnie najpóźniej do 14. doby życia). Ze względu na brak charakterystycznych objawów klinicznych WNT u noworodków i niemowląt ogromne znaczenie miało wprowadzenie badań przesiewowych obejmujących wszystkie noworodki. Objawy niedoczynności tarczycy pojawiają się zwykle stopniowo w ciągu pierwszych tygodni życia (ryc. 1). Najwcześniejszym objawem WNT jest przedłużająca się żółtaczka fizjologiczna [7, 14, 16]. Objawami świadczącymi o niedostatecznym stężeniu hormonów tarczycy już w okresie płodowym są zmiany w obrębie układu kostnego pod postacią braku jąder kostnienia w nasadzie dalszej kości udowej i nasadzie bliższej kości piszczelowej oraz niezarośnięte ciemię tylne [4]. W Polsce od 1995 roku wszystkie noworodki są objęte badaniami przesiewowymi w kierunku WNT. Badania te są prowadzone na podstawie oznaczania stężenia TSH we krwi pobranej na bibułę po 48 godzinach życia. Zgodnie z algorytmem obowiązującym w Polsce za wynik prawidłowy przyjmuje się stężenie TSH < 12 mIU/l. Wartości TSH ≥ 12 mIU/l uznaje się za podwyższone – jeśli stężenie TSH wynosi < 2 8 mIU/l wymagane jest ponowne pobranie krwi na bibułę, przy wartościach TSH ≥ 28 mIU/l dziecko jest wzywane do najbliższej poradni lub kliniki endokrynologii w celu weryfikacji rozpoznania i jak najszybszego rozpoczęcia leczenia. W przypadku nieprawidłowego wyniku TSH (≥ 12 mIU/l) w oznaczeniach wykonywanych z drugiej bibuły dziecko także jest wzywane do poradni lub kliniki endokrynologii [17]. Istotne jest, że badanie przesiewowe nie pozwala na zidentyfikowanie noworodków z podwzgórzowo-przysadkową niedoczynnością tarczycy. Lekiem z wyboru u dzieci z WNT jest L-tyroksyna podawana doustnie. Leczenie powinno być rozpoczęte najszybciej jak to możliwe, optymalnie nie później niż w 14. dobie życia. W przypadku WNT nie obowiązuje zasada stopniowego zwiększania dawki L-tyroksyny, podaje się od razu maksymalną zalecaną dawkę, wynoszącą w przypadku pierwotnej WNT 10–15 µg/kg/dobę. Leczenie monitoruje się, oznaczając stężenie fT4 i TSH – stężenie fT4 powinno być na górnej granicy normy, a TSH na dolnej granicy normy dla wieku. Zgodnie z obowiązującymi zaleceniami rozpoznanie WNT weryfikuje się, odstawiając preparat L-tyroksyny dopiero po ukończeniu przez dziecko trzech lat [14, 15, 16]. Ryc. 1. Objawy niedoczynności tarczycy u niemowląt z uwzględnieniem częstości występowania (%) [4] Nabyta niedoczynność tarczycy Przyczyny Nabyta niedoczynność tarczycy ma najczęściej charakter pierwotny i jest związana z przewlekłym autoimmunizacyjnym zapaleniem tarczycy, przebiegającym pod postacią wola (choroba Hashimoto) lub zanikowego zapalenia tarczycy [7, 13, 18]. Autoimmunizacyjna choroba tarczycy może być elementem autoimmunologicznego zespołu wielogruczołowego (APS). Zwiększone ryzyko wystąpienia autoimmunizacyjnej choroby tarczycy, przebiegającej z niedoczynnością lub rzadziej nadczynnością tarczycy, występuje u dzieci z zespołem Downa, Turnera, Klinefeltera, cukrzycą typu 1 i celiakią [7, 18, 19].Częstość występowania Częstość zachorowań rośnie wraz z wiekiem. U dzieci poniżej 4. nabyta niedoczynność tarczycy występuje sporadycznie, u dzieci w wieku szkolnym wynosi 1,2%. Szczyt zachorowań przypada na okres dojrzewania płciowego, z wyraźną przewagą dziewcząt [13, 18]. Objawy Jednym z najczęstszych i najbardziej charakterystycznych objawów niedoczynności tarczycy u dzieci jest zwolnienie tempa wzrastania. Objaw ten może wyprzedzać pojawienie się innych dolegliwości i zawsze powinien skłaniać lekarza do oceny funkcji tarczycy [18]. Objawy nabytej niedoczynności tarczycy [13, 18]: Zwolnienie tempa wzrastania Wole Przedwczesne/opóźnione dojrzewanie płciowe Senność Spowolnienie umysłowe Bradykardia Zaparcie Nietolerancja zimna Obniżona temperatura ciała Retencja płynów i przyrost masy ciała Sucha skóra Opóźnione odruchy ścięgniste głębokie Nabyta niedoczynność tarczycy może mieć przebieg subkliniczny (skąpoobjawowy) lub jawny. Subkliniczna niedoczynność tarczycy przebiega ze słabo wyrażonymi, dyskretnymi objawami klinicznymi i prawidłowym stężeniem hormonów tarczycy z nieznacznie podwyższonym stężeniem TSH (do 10 mIU/l). Rozpoznawanie Niezbędne jest oznaczenie stężenia TSH i fT4. W niedoczynności subklinicznej podwyższonemu stężeniu TSH towarzyszy prawidłowe stężenie hormonów tarczycy, natomiast w niedoczynności jawnej – obniżone. W przypadku niedoczynności tarczycy pochodzenia podwzgórzowo-przysadkowego stężenie TSH jest zwykle prawidłowe lub obniżone, czemu towarzyszy obniżone stężenie hormonów tarczycy. Potwierdzeniem przewlekłego autoimmunizacyjnego zapalenia tarczycy jest stwierdzenie podwyższonego miana przeciwciał przeciwtarczycowych (anty-Tg, anty-TPO lub anty-TSH-R) lub cech limfocytarnego zaplenia tarczycy w badaniu cytologicznym. W badaniu ultrasonograficznym stwierdza się hipoechogeniczną, niejednorodną tarczycę. Charakterystyczne jest opóźnienie wieku kostnego [13, 18].Leczenie Lekiem z wyboru jest L-tyroksyna. Zapotrzebowanie na L-tyroksynę zmienia się wraz z wiekiem dziecka i jest większe u dzieci młodszych. Celem leczenia jest zapewnienie prawidłowego wzrastania i rozwoju dziecka. Należy unikać stosowania zbyt wysokich dawek L-tyroksyny – u niemowląt może to prowadzić do przedwczesnego zarastania szwów czaszkowych i małogłowia, a u dzieci starszych do zaburzeń zachowania i pogorszenia osiągnięć szkolnych. W przypadku subklinicznej niedoczynności tarczycy decyzja o leczeniu powinna być podjęta indywidualnie [18]. Podsumowanie W prezentowanej pracy omówiono wszystkie najistotniejsze zagadnienia związane z nadczynnością i niedoczynnością tarczycy u dzieci do sześciu lat, z uwzględnieniem problemów okresu noworodkowego. Przedstawiono zasady rozpoznawania oraz postępowania. Ze względu na kluczową rolę hormonów tarczycy w procesie prawidłowego wzrastania i rozwoju dziecka ogromne znaczenie ma wczesne rozpoznawanie i właściwe leczenie zaburzeń funkcji tarczycy. Analiza przypadków klinicznych Przypadek 1. Dziewczynka w wieku pięciu lat i ośmiu miesięcy będąca pod opieką Kliniki Pediatrii i Endokrynologii WUM od około trzech lat z powodu nadczynności tarczycy. W wywiadzie w wieku około 2,5 lat przez kilkanaście tygodni luźne stolce, do kilku wypróżnień na dobę, słabe przyrosty masy ciała oraz niedokrwistość (Hb 10,8 g/dl, E 4,3 x 106/ul, MCV 75,1 fl). W rodzinie predyspozycja genetyczna w kierunku choroby trzewnej oraz autoimmunizacyjnego zapalenia tarczycy: ciotka dziewczynki leczona z powodu celiakii, u matki dodatnie miano przeciwciał przeciw transglutaminazie, bez rozpoznanej celiakii oraz choroba Hashimoto. Prowadząc diagnostykę różnicową dolegliwości występujących, u dziewczynki wykluczono chorobę trzewną, zakażenie pasożytnicze, w tym lambliazę oraz nietolerancję pokarmową. Po wykluczeniu przyczyn gastrologicznych wykonano oznaczenia hormonów tarczycy. Uzyskane wyniki wskazywały na nadczynność tarczycy: TSH 0,00 uIU/ml, podwyższone fT3 13,64 pg/ml i fT4 2,63 ng/dl. Stwierdzono także podwyższone stężenia przeciwciał anty-TPO 960,3 IU/ml (norma < 5,6) i anty-Tg 141,8 IU/ml (norma < 4,1). Dziewczynkę skierowano wówczas do Kliniki Pediatrii i Endokrynologii WUM w celu dalszego leczenia. Przy przyjęciu dziewczynka była w stanie ogólnym dobrym, bardzo aktywna, ruchliwa, w badaniu przedmiotowym stwierdzono gładką, wilgotną, aksamitną skórę, tachykardię do 160/min, bez wyraźnego zwolnienia czynności serca w nocy, nadal utrzymywały się luźne stolce z domieszką śluzu (5–6/dobę). W celu uzupełnienia diagnostyki oznaczono stężenie przeciwciał anty-TSH-R 25,53 IU/l (norma < 1,8). W badaniu ultrasonograficznym tarczyca wykazywała cechy zapalenia autoimmunizacyjnego – była niepowiększona, ale niejednorodna, o nieprawidłowej echogeniczności i zwiększonym przepływie. Rozpoznano nadczynność tarczycy w przebiegu choroby Gravesa i Basedowa, rozpoczęto leczenie tiamazolem i propranololem oraz preparatami żelaza w celu wyrównania niedokrwistości niedoborowej. Leczenie tiamazolem prowadzono około 2 lata i 9 miesięcy, stopniowo redukując dawkę tiamazolu. W czasie zmniejszania dawek tiamazolu konieczne było wprowadzen... Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów Co zyskasz, kupując prenumeratę? Roczną prenumeratę dwumiesięcznika "Opieka Farmaceutyczna" Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma ...i wiele więcej! Sprawdź Nadczynność tarczycy to zespół objawów klinicznych, zależnych od działania na receptory tkanek docelowych nadmiaru hormonów tarczycowych. Nadczynność tarczycy można podzielić na: 1. Pierwotną – przyczyny: choroba Gravesa i Basedowa, guzki tarczycy, zapalenie tarczycy, podaż egzogennych hormonów tarczycowych, nadmierna podaż jodu (↑fT4, ↑fT3, ↓TSH) Wtórną – bardzo rzadka, przyczyny: gruczolaki przysadki, oporność tkanek docelowych na hormony tarczycy (↑fT4, ↑fT3, ↑/N TSH,) 2. Ze względu na obraz kliniczny: Subkliniczną – (fT4, fT3 – norma, ↓TSH), w większości bezobjawowa Jawną – pełny obraz kliniczny i hormonalny nadczynności tarczycy Przełom tarczycowy – nagłe, zagrażające życiu zaostrzenie kliniczne nadczynności tarczycy, w którym tolerancja organizmu na nadmiar hormonów tarczycowych uległa wyczerpaniu. Jakie są objawy nadczynności tarczycy? Istotą zaburzeń metabolicznych towarzyszących nadczynności tarczycy jest zwiększenie przemiany materii i bezproduktywne spalanie substancji odżywczych z wytworzeniem nadmiaru energii cieplnej. Układ nerwowy i mięśniowy: nadmierna ruchliwość dziecka labilność emocjonalna, lękliwość, zaburzenia snu pogorszenie zdolności koncentracji i uwagi trudności w chodzeniu po schodach Skóra: ciepła, wilgotna, żywy dermografizm (linijne zaczerwienienie po „przejechaniu” po skórze, np. palcem) wysypki pokrzywkowe, świąd nadmierne wypadanie włosów Zmiany oczne: zaczerwienienie, podrażnienie nadmierne rozwarcie szpar powiekowych z opóźnieniem ruchu górnej powieki – obraz przerażonych, „rybich oczu” orbitopatia tarczycowa (wytrzeszcz) – zespół objawów ocznych wywołany zapaleniem immunologicznym tkanek miękkich oczodołu – leczenie trudne, długotrwałe, dlatego też, powinno być prowadzone w ośrodkach specjalistycznych Układ sercowo-naczyniowy: zwiększenie objętości krwi krążącej i szybkości krążenia przyspieszone bicie serca (tachykardia) podwyższenie skurczowego ciśnienia tętniczego krwi przy obniżeniu rozkurczowego Układ pokarmowy: wzmożenie perystaltyki jelit – luźne stolce powiększenie wątroby z uszkodzeniem jej miąższu i wystąpieniem żółtaczki Układ kostny: zwiększenie obrotu kostnego i zaburzenia mineralizacji kości Układ endokrynny: u dziewcząt przed okresem pokwitania – opóźnienie wystąpienia pierwszej miesiączki u dziewcząt miesiączkujących – cykle miesięczne ulegają wydłużeniu lub skróceniu. Diagnostyka nadczynności tarczycy Oznaczanie stężenia TSH, ft4, ft3 Oznaczanie swoistych przeciwciał przeciwtarczycowych: przeciwko receptorowi TSH – TRab, przeciwko peroksydazie tarczycowej (anty-TPO) Badanie palpacyjne i ultrasonograficzne tarczycy Leczenie nadczynności tarczycy Powinno być wdrożone jak najszybciej i odbywać się pod kontrolą endokrynologa. Przy nasilonych objawach wskazana jest hospitalizacja. Możliwe są trzy metody leczenia: farmakologiczne - długotrwałe przyjmowanie leków przeciwtarczycowych tzw. tyreostatyków (tiamazol), które hamują produkcję hormonów tarczycy, ale nie wpływają na wydzielanie już wyprodukowanych hormonów, stąd efekty ich działania widoczne są po ok. 1–3 tygodniach. Leki te mają różne działania niepożądane, z których najgroźniejsze to możliwość uszkodzenia szpiku kostnego i wątroby leczenie promieniotwórczym izotopem jodu (J 131), tzw. radiojodem - jednorazowe podanie substancji promieniotwórczej, która ma spowodować zmniejszenie produkcji hormonów tarczycy i zmniejszenie wielkości gruczołu leczenie operacyjne - niecałkowite, częściowe usunięcie tarczycy w celu zmniejszenia ilości tkanki tarczycowej produkującej hormony lub usunięcia nadczynnych guzków Niezależnie od sposobu terapii dziecko z nadczynnością tarczycy wymaga okresowej kontroli endokrynologicznej przez całe życie. Druga część artykułu dla lekarzy i studentów medycyny poświęconego nadczynności tarczycy omawia wyniki badań laboratorynych typowych dla różnych postaci hipertyreozy oraz aktualne metody leczenia laboratoryjneU pacjenta z nadczynnością tarczycy w badaniach dodatkowych przede wszystkim charakterystyczna jest supresja TSH do bardzo niskich – nieoznaczalnych wartości. Zazwyczaj podwyższone są też oba hormony tarczycy (fT4 i fT3), choć zdarza się tylko podwyższenie T3 (fT3).Z całą stanowczością należy jednak podkreślić, że umiarkowane podwyższenie stężenia T3(fT3) przy prawidłowym stężeniu TSH nie świadczy o nadczynności tarczycy! Pacjenci z taką konstelacją wyników kierowani są do endokrynologów jako nadczynność tarczycy, podczas gdy przyczyną takiego stanu najczęściej jest niedobór jodu. Wyjątkowo, w guzach przysadki wydzielających TSH podwyższone są TSH i fT4, jest to jednak bardzo rzadka badania biochemiczne w tyreotoksykozie wskazują na podwyższenie aktywności transaminaz, bilirubiny, niedokrwistość normocytarną, normobarwliwą, leukopenię z limfocytozą, wzrost stężenia wapnia w surowicy krwi, podwyższenie aktywności fosfatazy zasadowej, hiperkalciurię, obniżone stężenie magnezu, obniżoną tolerancję glukozy, umiarkowaną hiperglikemię oraz zmniejszenie stężenia oznaczeń TSH i hormonów tarczycy dla potwierdzenia rozpoznania wykonuje się oznaczenia przeciwciał TRAb i cytotoksycznych (antytyreoperoksydazowe, antytyreoglobulinowe) oraz wykonuje badania obrazowe (USG tarczycy, ewentualnie scyntygrafia), a w przypadku zmian guzowatych biopsja (BACC). W obrazie ultrasonograficznym tarczycy w ch. G-B stwierdza się wole i obniżoną echogeniczność gruczołu. Zmiany guzowate należy zbioptować. Najczęściej są to łagodne gruczolaki, ale obserwowano również wysokozróżnicowane raki tarczycy będące przyczyną Graves-Basedowa – postać noworodkowaJest ona bardzo rzadka (1:25 000 ciąż). Powstaje w wyniku przechodzenia z krwi matki przez łożysko przeciwciał przeciwko receptorom dla TSH stymulujących tarczycę płodu lub noworodka. Objawy zwykle są przejściowe i cofają się w 2-3 miesiącu życia, ustępując całkowicie po 6 przejściowa występuje u około 2% noworodków matek z ch. G-B. Bardzo rzadko występuje postać trwała, zwana nieautoimmunizacyjną nadczynnością tarczycy przebiega ciężej z wyższą śmiertelnością. Noworodki takie rodzą się przedwcześnie lub o czasie, ale z obniżoną masą ciała. U dziecka stwierdza się przyspieszenie wieku kostnego, przedwczesne zarastanie szwów czaszkowych, wole, tachykardię i zaburzenia rytmu serca, nadciśnienie, zaczerwienienie skóry, hipertermię, niepokój, nadpobudliwość, wzmożone pragnienie i łaknienie, brak przyrostu masy ciała, biegunki, wymioty, hepatosplenomegalię, żółtaczkę, obrzęki, trombocytopenię. Jeżeli matka zażywała leki przeciwtarczycowe w ciąży, ujawnienie choroby może się opóźnić do nawet 10 dni po HashimotoObjawy nadczynności tarczycy występują w początkowej fazie tej choroby, trwają kilka tygodni, są łagodnie wyrażone i nie wymagają leczenia tyreostatykami. Zwykle przeciwciała TRAb są ujemne, a obecne są przeciwciała cytotoksyczne (antytyreoperoksydazowe i antytyreoglobulinowe).Zespół Mc-Cune`a-AlbrightaKlasyczne objawy tego zespołu obejmują:- dysplazję włóknistą kości,- przebarwienia skóry o charakterze plam kawa z mlekiem (zwykle rozmieszczone po jednej stronie ciała)- przedwczesne dojrzewanie istotą choroby jest mutacja genu dla podjednostki alfa białka G, które jest wtórnym przekaźnikiem dla wielu receptorów ( receptorów hormonalnych) w schorzeniu tym mogą wystąpić objawy nadczynności gruczołów wydzielania wewnętrznego (tarczycy, przytarczyc, przysadki itp.). Choć nadczynność tarczycy uważana jest przez wiele osób przede wszystkim za chorobę typową dla kobiet, które przekroczyły już pięćdziesiąty rok życia, medycyna zna również przypadki dzieci, które zmagają się z bardzo poważnymi problemami z tym gruczołem. Do niedawno istniało ryzyko, że nadczynność tarczycy u młodych ludzi może okazać się skutkiem ubocznym leczenia niedoczynności tego gruczołu, dziś jednak nadczynność tarczycy wywołana przez niewłaściwe leki pojawia się niezwykle rzadko. W niemal dziewięciu na dziesięć przypadków problemy z nadmierną produkcją hormonów przez tarczycę są konsekwencją tak zwanej choroby Graves-Basedowa, a więc autoimmunologicznego schorzenia przyczyniającego się do tego, że limfocyty B zajmują się wydzielaniem enzymu, którego działanie przypomina to, które jest charakterystyczne dla hormonu TSH. W rezultacie tarczyca odpowiada na czytelny dla niej sygnał produkując hormony T3 i T4 w zwiększonych ilościach, a dziecko zmaga się z nieprzyjemnymi konsekwencjami nadczynności. Podobnie, jak ma to miejsce w przypadku dorosłych, również u dzieci choroba nie jest wcale łatwa do zdiagnozowania, a typowe dla niej objawy są bardzo niejednoznaczne. Dzieci uskarżają się na nieustanne zmęczenie, pocą się bardziej niż do tej pory, a do tego narzekają na to, ze jest im gorąco, objawy tego typu często jednak nie są uważane przez rodziców za alarmujące. Niepokój pojawia się dopiero wówczas, gdy nadczynność tarczycy zaczyna wywierać wpływ na pracę kolejnych układów w ciele dziecka i wtedy jednak objawy świadczące o tym, że z organizmem dzieje się coś złego są bardzo niejednoznaczne i mogą przywodzić na myśl wiele bardzo zróżnicowanych chorób. Samo rozpoznanie choroby opiera się na wynikach badań, w czasie których określany jest poziom hormonu TSH wydzielanego przez przysadkę mózgową oraz hormonów T3 i T4 produkowanych przez tarczycę. Stwierdzenie nadczynności tarczycy nie rozwiązuje jednak wszystkich problemów rodziców dzieci cierpiących z powodu tego schorzenia, opracowanie najbardziej właściwych metod leczenia wymaga bowiem uzyskania odpowiedzi na pytanie o to, co sprawia, że mały pacjent ma problemy z tarczycą. Leczenie nadczynności tarczycy powinno odbywać się pod kontrolą endokrynologa, w okresie nasilonych objawów dziecko może przy tym zostać poddane hospitalizacji. Walka ze skutkami nadmiernej produkcji hormonów tarczycy nie może być zresztą uznana za skuteczną, jeżeli nie uda się wyeliminować przyczyn takiego stanu rzeczy, rodzice muszą liczyć się więc z tym, że czeka ich dość długa i bardzo wyczerpująca walka o zdrowie dziecka. W trakcie jej trwania niezbędne jest przy tym udzielenie maluchowi wsparcia psychicznego, niektóre objawy nadczynności tarczycy (zwłaszcza te, które dotyczą układu nerwowego) mogą bowiem destabilizować życie dziecka. Objawy nadczynności tarczycy są bardzo uciążliwe. Szczególnie odczuwają je kobiety, ale także dzieci. Szczegółowa analiza i stała kontrola lekarza pozwoli na utrzymanie odpowiedniego poziomu hormonów oraz zniwelowanie symptomów choroby. Nadczynność tarczycy jest chorobą, która objawia się nadmierną produkcją hormonów tarczycy: trójjodotyroniny (T3), i tyroksyny (T4). To schorzenie ma nieprzyjemne objawy i może powodować równie przykre powikłania. Najgroźniejszym z nich jest przełom tarczycowy. Lekarz przed postawieniem jednoznacznej diagnozy musi przeprowadzić dokładną analizę objawów nadczynności tarczycy. To z kolei pozwala na szybkie zastosowanie właściwego leczenia. Hormony tarczycy mogą nadmiernie aktywować układ sercowo-naczyniowy oraz nerwowy. Objawy mogą mieć różną postać. W jednym wypadku występują pojedynczo, a w innym – w formie grupowej. Najczęściej pacjenci uskarżają się na wzmożoną potliwość, kołatanie serca, duszności czy bezsenność. Dodatkowo może pojawić się zwiększone ciśnienie tętnicze, nerwowość, pobudzenie i problemy z koncentracją. Często także osoby chudną wskutek szybszej przemiany materii. Objawem nadczynności tarczycy jest również przerost gruczołu, przyspieszone bicie serca praz wytrzesz oczu. Nadczynność tarczycy można traktować jak zaburzenie, czego skutkiem jest zwiększona produkcja hormonów. T3 i T4 wpływają na funkcjonowanie tkanek, metabolizm i produkcję ciepła w organizmie człowieka. Funkcjonowanie tarczycy jest stymulowane przez przysadkę mózgową uwalniającą hormon tyreotropowy (TSH), który pobudza produkcję trójjodotyroniny i tyroksyny. Nadczynność tarczycy u dzieci W przypadku dzieci nadczynność tarczycy bywa niezwykle problematyczna. Jej głównymi objawami są nadmierne spalanie substancji odżywczych oraz szybsza przemiana materii. Dla dzieci są to bardzo niekorzystne objawy, które nie tylko utrudniają funkcjonowanie, ale także prawidłowy rozwój. W przypadku układu nerwowo-mięśniowego może wystąpić słabsza koncentracja, osłabienie mięśni bądź nadmierna ruchliwość, lękliwość, bezsenność czy chwiejność emocjonalna. W układzie kostnym spotyka się przyspieszenie wzrastania i wieku kostnego. Dzieci cierpiące na nadczynność tarczycy mogą mieć problemy ze wzmożoną perystaltyką jelit, nadmiernym wypadaniem włosów, moczeniem nocnym. Nadczynność tarczycy u dzieci objawia się wytrzeszczem oczu, przyspieszeniem tętna oraz podwyższonym ciśnieniem tętniczym krwi. Choroba wrodzona przejawia się wybroczynami, ciepłą i wilgotną skórą oraz powiększeniem wątroby, która może mieć uszkodzony miąższ, a w konsekwencji zostać zaatakowana przez żółtaczkę. U dziewczynek przed okresem pokwitania może wystąpić opóźnienie pierwszej miesiączki. Natomiast dziewczynki już miesiączkujące mają wydłużające się lub skrócone cykle. Nadczynność tarczycy u dorosłych U dorosłych nadczynność tarczycy objawia się intensywniej. Pojawi się nadwrażliwość na ciepło, nadmierna potliwość, wzmożone pragnienie, nerwowość i drażliwość. Dodatkowo omawiana przypadłość może powodować choroby przewodu pokarmowego lub serca. Objawami nadczynności tarczycy u dorosłych są: drżenie palców, kołatanie serca, dolegliwości skórne, osłabienie mięśni nóg, łzawienie, duszność oraz zaburzenia trawienia. Dodatkowo pogarsza się kondycja paznokci oraz włosów, a także rozregulowują się cykle miesiączkowe. Utajona nadczynność tarczycy daje bardzo delikatne symptomy, które są trudne do zauważenia. Jak leczyć nadczynność tarczycy? Diagnostyka wobec nadczynności tarczycy u dzieci powinna być wdrożona jak najszybciej oraz być prowadzona pod stałą kontrolą lekarza specjalisty. W przypadku gdy objawy się nasilą, należy odbyć leczenie szpitalne. Endokrynolodzy zalecają trzy drogi leczenia. Pierwsza, farmakologiczna, jest długotrwała i opiera się na przyjmowaniu leków przeciwtarczycowych. Ich zadaniem jest hamowanie nadmiernej produkcji hormonów. Efekty powinny być widoczne od 1 do 3 tygodni. Drugim sposobem jest leczenie promieniotwórczym izotopem jodu, określane mianem radiojodu. Substancja jest jednorazowo podawana, skutkiem czego jest uszkodzenie komórek tarczycy i dzięki temu zmniejszeniem uwalnianych hormonów. Trzecią metodą jest leczenie operacyjne. Podczas tej kuracji częściowo wycina się tarczycę w celu obniżenia ilości tkanki tarczycowej lub usunięcia nadczynnych guzków. Bez względu na to, który rodzaj terapii będzie zastosowany, chory musi znajdować się pod stałą kontrolą endokrynologiczną. Profilaktyka nadczynności tarczycy u dorosłych Lekarze podkreślają, aby nie zapominać o stosowaniu odpowiednio zbilansowanej diety. Zalecają unikanie produktów, które obciążają układ pokarmowy, takich jak: kapusta, soja, groch, brukselka, kasza gruboziarnista. Dodatkowo, osoby chore nie powinny spożywać ostrych przypraw, wśród których są chilli, pieprz i pikantna papryka. Dobrymi alternatywami dla nich będą natomiast: koper, kminek, tymianek, majeranek, wanilia czy cynamon. Zobacz film: Jak wygląda zdrowa tarczyca i z Hashimoto? Źródło: 36,6

nadczynność tarczycy u dziecka forum